Để rồi tự đó, xuất hiện những dự án lớn nhỏ đi theo, với hy vọng, tái tạo lại được thành công kì diệu của nó. Mình không nói là tất cả sẽ thất bại, nhưng liệu mọi người đã thử tự nghiên cứu xem, tại sao Wukong lại đạt được thành công như vậy (trừ việc tất nhiên là game phải tốt, câu truyện phải đủ hay và hấp dẫn)

Trở lại câu chuyện của cá nhân tôi, người đã trong ngành game, và đặc biệt là game PC được gần 8 năm, cũng không nhiều, nhưng cũng không ít, đủ để tôi có thể cảm nhận được những đắng cay và chút ngọt bùi của chặng đường.

Game PC ở Việt Nam là một mảng rất chua, và khó, do đặc tính của game PC là thời gian phát triển dài, và tệp user cũng khó tính hơn trên mobile. Ở Việt Nam, thị trường game mobile đã có được chỗ dựa vững chắc từ các đàn anh đi trước như là Ikame, Falcon, Wolffun, Amanotes.. với vô vàn sự hỗ trợ lớn nhỏ của các đối tác như Google, Unity, Facebook,.. thúc đẩy sự phát triển của ngành.

Còn với game PC, đa phần là anh em indie, tự tụ lại với nhau và làm, có thể là bán thời gian, hay là dành ra 1 năm để làm toàn thời gian, và sau đó tự phát hành lên các nền tảng như Steam. Hệ sinh thái hỗ trợ game PC ở Việt Nam trước 2024 gần như là 0: không có sự kiện, không có đối tác hỗ trợ chính thức, không có cộng đồng đủ lớn, không có tài nguyên, không có đầu tư.

Anh em làm mảng PC gần như là tự lực cánh sinh, và đều chung một đích đến đơn giản, một game PC made by Vietnam, một game PC có thể chạm đến tay những players toàn cầu.

Tôi cũng vậy, bắt đầu với PC game khá sớm từ nhỏ, và giữ đam mê cho đến khi chính thức theo đuổi một cách nghiêm túc chuyên nghiệp. Tôi bắt đầu với một dự án game bắn súng multiplayer. Nghe thì điên rồ thật, nhưng đúng là nó rất điên rồ :)) Dự án đầu tay, lại còn multiplayer, lại còn FPS. Thoạt nghe như dự án của các thanh niên mới vào nghề làm (do hay chơi CS, hay Call of Duty), nhưng với tôi, tôi coi nó là một sản phẩm nghiêm túc, một sản phẩm để khẳng định tên tuổi và khả năng kĩ thuật bản thân.

Khởi đầu của game có vẻ tốt, tôi được nhắc đến và khen ngợi trên báo chí, các cộng đồng nước ngoài, về cả sản phẩm lẫn sự đáng kinh ngạc khi studio chỉ vọn vẹn 3 người làm. Kết quả doanh thu 7 ngày đầu khá ok. Studio tiếp tục tái đầu tư để cho ra nhiều game mode mới, cải thiện trải nghiệm, fix bug, tối ưu, vân vân mây mây. Game càng ngày càng tốt, review trên steam tích cực.

Nhưng rồi sau 3 năm, tất cả chững lại rồi đi xuống. Số lượng người chơi giảm, tuy có các cộng đồng bền vững chơi đều, nhưng số lượng bản mới bán được chậm lại, team không có kế hoạch monetization thông qua bán skin hay bất cứ vật phẩm ingame nào. Dần rồi số tiền công ty cũng cạn, bản thân tôi bị kiệt quệ, do phải làm việc 7 ngày một tuần, 12 tiếng một ngày, trong 3 năm. Và rồi, tôi đưa ra một quyết định rời đi.. vào mùa xuân của năm đó.

Rồi đến 300475

Một dự án được khởi động và dẫn dắt bởi HikerGames, studio game lâu đời nhất Việt Nam. Tôi may mắn được bước vào dự án với vai trò là lead developer, phát triển gần như toàn bộ hệ thống AI, vũ khí, nhân vật,… Trong quá trình làm cùng đàn anh, tôi đã nhận rất nhiều lửa và động lực. Làm với các anh tôi mới nhận ra rằng, tuy Hikergames giờ đã làm game mobile, nhưng mọi người vẫn luôn đau đáu đam mê và giấc mơ tạo ra một tựa game PC để đời. Nhiệt huyết là thế, nhưng rồi dự án đã dừng chân lại sau 10 tháng phát triển, do chỉ đạt được 10% số vốn gọi cộng đồng..

Sau khi rời 300475, tôi bắt đầu với dự án mới, là Deverse World. Là dự án đầu tay do chính tôi lãnh đạo, nhưng cũng vì thế mà tôi mắc cực nhiều sai lầm. Nếu từ hai dự án trước, tôi đã rút ra nhiều bài học về phát triển và kĩ thuật, thì tới dự án này, tuy đã hạn chế hết mức phần đó, tôi lại mắc sai lầm về thị trường và chiến lược xây dựng cộng đồng. Tôi dành quá nhiều thời gian để xây dựng sản phẩm, mà quên rằng phải liên tục kiểm tra thị trường để thấy mức độ đón nhận và phù hợp. Và vì thế, khi sản phẩm ra, người thì không hiểu, người thì bối rối, để rồi bọn tôi phải ngồi lại, tiếp tục thay đổi, và lại tốn thêm nhiều thời gian..

Đến khi team cảm thấy sản phẩm đủ ổn, thì cũng là lúc, thị trường đã đi qua mùa đẹp nhất.

Và rồi bọn tôi phải đập đi hết, làm lại, với quyết tâm phải liên tục vừa làm vừa thử với cộng đồng, tập trung vào đúng cốt lõi của trò chơi. 8 tháng anh em liên tục cày và cày, với toàn bộ nhiệt huyết của tuổi trẻ và đam mê hoài bão. Chúng tôi cũng đã gặt hái được một chút thành công ở những tháng cuối năm 2024.

Nghe tới đây chắc mọi người sẽ nghĩ, chúng tôi đã làm được. Nhưng tiếc là, sự thay đổi đã đến quá trễ. Thời điểm chúng tôi đạt được cũng là lúc, công ty cũng cạn tiền. Tôi đã cố gắng tìm kiếm cơ hội đầu tư khắp nơi, nhưng nhìn nhận khách quan thì thị trường game toàn cầu đang đi qua giai đoạn mùa đông, và chủ quan thì những gì bọn tôi đạt được cũng còn quá nhỏ.

Và rồi chúng tôi lần nữa chia tay dự án và đội ngũ, vào mùa xuân 2025..

3 dự án, mỗi dự án, tôi đều học được gì đó, có dự án tôi chỉ là người làm, có dự án tôi dẫn dắt, nhưng nhìn chung, đều không đạt được thành công gì đáng kể. Tuy sau mỗi dự án, dù tôi không để những sai lầm trước xảy ra, nhưng vẫn còn vô vàn những biến số khác mà tôi cũng không thể lường được.

Thế mới thấy rằng, không phải cứ có sản phẩm tốt, được cộng đồng ủng hộ thì thành công được.

Vậy tôi học được gì?
Dưới đây là một số bài học cho cá nhân tôi, có thể đúng hoặc sai, nhưng hy vọng sẽ giúp được mọi người chút gì đó, để tránh thất bại nhiều như tôi.

1. MVP, MVP, MVP. Tôi nhấn mạnh ý này 3 lần vì thực sự đây là một thứ cực kì quan trọng để bạn đánh giá xem concept game mình có được đón nhận không, trước khi dành tiếp 1-2 năm phát triển. Cố gắng làm MVP trong 6 tháng, chấp nhận thiết kế chống cháy, code không logic,.. để ra được sản phẩm nhanh nhất

2. Đánh giá khả năng team và sản phẩm. Để phát triển ra 1 game multiplayer không quá khó, nhưng để vận hành và duy trì nó sau đó là cả một vấn đề. Một team nhỏ 5-10 người hiển nhiên sẽ khó có đủ tài nguyên và nguồn lực cho việc đó. Nếu team bạn ít hơn nữa, bạn nên tập trung vào những thể loại indie, platformer ngắn, hoặc coop đơn giản.

3. Game là vui. Đôi khi tôi hay quá nghiêm túc trong các ý tưởng làm game, tức là phải làm ra những tựa game phải hoành tráng, điện ảnh, đồ sộ về hệ thống gameplay, cân bằng chiến đấu,.. Nhưng thực ra, luôn có những ý tưởng rất đơn giản và vui nhộn, đem lại sự giải trí cho người chơi, mà tôi lại bỏ qua. Suy cho cùng, người chơi tìm đến game là để giải trí, và cười sau một ngày làm việc học tập.

4. Nghiên cứu và lên kế hoạch cụ thể trước khi bắt đầu. Một kế hoạch bao gồm thời điểm ra MVP, khi nào bắt đầu ra video đầu tiên, khi nào setup Steam page, khi nào lên store, khi nào kết nối với đối tác và người chơi. Tất cả tuy chỉ là tương đối nhưng nó sẽ chỉ đường và giúp bạn tập trung trong quá trình làm.

5. Tuy là vui, nhưng cuối cùng vẫn là kinh doanh. Suy cho cùng, thì để game tới giai đoạn cuối, bạn cũng cần có tiền, và bạn cũng cần tiền sau khi ra để tiếp tục làm game mới hoặc phát triển thêm. Tiền có thể là tiền nghĩa đen hoặc là công sức bạn đổi lấy tiền. Dù sao đi nữa cũng cần tính toán trước các kế hoạch tài chính cho bản thân, hay cho đội và công ty.

6. Rõ ràng về quyền lợi. Nếu bạn là solo dev, thì mục này không quan trọng lắm. Nhưng nếu bạn có nhóm, hay là công ty, bạn nên rõ ràng từ đầu về quyền lợi của các thành viên tham gia. Quyền lợi nên được tính toán dựa trên đóng góp và cam kết của cá nhân với dự án, thay vì đơn giản là “Team tôi 4 người, nên tôi chia mỗi người 25% lợi nhuận/công ty”. Nghe thì có vẻ sẽ không có nghiêm trọng nhưng một khi game bạn có được thành công, những sự đơn giản này sẽ dễ biến thành vấn đề không hề nhỏ đâu.

Chắc còn nhiều nữa mà chắc đây là vài ý chính tôi có thể ghi ra.

Vậy, sắp tới tôi làm gì? Tôi đã thất bại liên tục vậy, liệu tôi có làm tiếp? Chắc tôi sẽ có câu trả lời sau vài thời gian nghỉ ngơi.

Cảm ơn bạn đã đọc tới thời điểm này. Chúc các bạn sớm thành công với dự án game của mình.

Tuy nhiên mặc định trong Unreal Engine lại không có sẵn vậy. Giả sử ta có một đoạn chữ sau:

“Tôi yêu lập trình game”

Với web, sẽ rất dễ để ta thay đổi giả sử chữ game thành in đậm, với cú pháp đơn giản là:
<title>Tôi yêu lập trình <p>game</p></title>

Còn trong Unreal, ta sẽ phải làm như thế này:

May mắn là do chữ game ở cuối, nên ta chỉ cần 2 TextBlock, nếu không sẽ cần nhiều hơn thế chỉ cho một đoạn chữ đơn giản.

Càng nhiều text block, càng tốn tài nguyên xử lí thêm. Để giải quyết vấn đề này, Unreal đã cung cấp một giải pháp tương tự như code web, đó là Rich Text Block.

Cách sử dụng

Tạo DataTable với cấu trúc dữ liệu là RichTextStyleRow

Mình sẽ đặt tên là TextStyles.

Khi mở lên ta sẽ thấy một bảng trống, ấn Add để thêm dữ liệu mới vào.

Ở cột Row Name, đó sẽ là tên cú pháp của chúng ta. Trong ví dụ này mình thêm p để sử dụng cho in đậm chữ.

Ở phần tùy chỉnh bên dưới sẽ, ta cũng sẽ chọn Font Family thành Roboto, và Typeface là Bold.

Cuối cùng, quay lại ví dụ trên, ta sẽ bỏ đi 2 TextBlock cũ, và thay vào bằng 1 RichTextBlock

Ở phần cài đặt, chọn TextStyles table mà ta đã tạo ở bước trước.
Lúc này chữ sẽ lỗi do không tìm thấy style mặc định, ta có thể tick vào Override Default Style và set style mặc định cho nó:

Cuối cùng, ta sẽ format dòng chữ “Tôi yêu lập trình game” -> Tôi yêu lập trình <p>game</> và kết quả:

Lưu ý: Rich Text Block có vẻ vẫn chưa hỗ trợ cấu trúc tròng theo kiểu <h1>hello<p>world</></> nên anh em lưu ý.

Mình cũng muốn share cho mọi người khóa học tiếng việt Unreal Engine rất chất lượng của một bạn trong nhóm.

https://www.udemy.com/user/brandon-vox/

Giả sử ta có 1 hàm tên là PrintHelloWorld, chỉ đơn giản là Print String ra màn hình dòng “Hello World” như sau:

Để biết được hàm PrintHelloWorld này được gọi từ object nào, chỉ việc thêm Stack Trace vào nối hàm:

Sau khi hàm PrintHelloWorld được gọi, ta sẽ biết được nguồn gốc của việc gọi đó:

LogBlueprintUserMessages: Script call stack:
Function /Game/Blueprints/BP_MyCharacter.BP_MyCharacter_C:InpActEvt_T_K2Node_InputKeyEvent_0
Function /Game/Blueprints/BP_MyCharacter.BP_MyCharacter_C:ExecuteUbergraph_BP_MyCharacter
Function /Game/Blueprints/BP_MyCharacter.BP_MyCharacter_C:PrintHelloWorld
Function /Game/Blueprints/BP_MyCharacter.BP_MyCharacter_C:ExecuteUbergraph_BP_MyCharacter
LogBlueprintUserMessages: [BP_MyCharacter_C_0] Hello World!

Như ở ví dụ trên, PrintHelloWorld được gọi trong BP_MyCharacter, ở sự kiện ấn nút T.

Trong phần này mình sẽ đi qua 2 khái niệm cơ bản đó là mô hình mạng và quyền mạng.

Để tóm gọn, thì mô hình mạng phổ biến đó là Client-Server, với Server sẽ là trung tâm chính quản lí và lưu trữ dữ liệu gốc, sau đó gửi thông tin tới các người dùng. Mọi hoạt động thay đổi các giá trị online đều phải được thông qua bởi Server.

Với role, thì các Actor trong thế giới, luôn có 2 role đó là Local Role và Remote Role. Trong đó, từ phía các Actor, Remote Role sẽ luôn là Role_Authority bởi các Actor có trạng thái online luôn được sở hữu bởi Server. Trong khi Local Role sẽ phụ thuộc vào đối tượng.

Nếu Actor được điều khiển bởi chính người chơi, Local Role sẽ là Role_AutonomousProxy, và với các đối tượng khác sẽ là Role_SimulatedProxy.

Phần 2

Trong phần 2, mình đi qua khái niệm của Remote Procedural Call. Bao gồm các loại:

• Server Execute: rpc gọi từ dưới client lên server để yêu cầu thực thi một sự kiện hay hành động
• Client Execute: rpc gọi từ server về phía đối tượng client cụ thể để thực thi một sự kiện hay hành động
• NetMulticast: rpc gọi từ server tới tất cả đối tượng client trong vùng không gian cho phép để thực thi một sự kiện hay hành động

Phần 3

Trong phần cuối, mình đi qua:

• OnRep: thuộc tính bắt buộc các sự kiện đi kèm của một giá trị khi có thay đổi.
• So sánh OnRep và Multicast: OnRep sẽ luôn được gọi khi client trong vùng không gian hỗ trợ hoặc khi vừa có kết nối tới Server. Multicast chỉ gọi một lần tại thời điểm cụ thể và sẽ bị quên đi.
• Reliable và Unreliable: Reliable là thuộc tính của RPC cho phép Engine ưu tiên để gửi đi, và Unreliable là ngược lại.

• Vũ trụ kĩ thuật số ảo.
• Nền tảng phát triển trò chơi, cung cấp công cụ và giải pháp để tạo ra game nhanh nhất.
• Người chơi có thể trở thành bất cứ ai, chơi bất cứ gì và ở bất cứ đâu.

Một số hình ảnh game

Trong thời gian tới, mình sẽ tiến hành phát triển các templates cũng như là objects phục vụ cho người dùng xây dựng trò chơi. Hy vọng sẽ được sự ủng hộ của mọi người!
Link website: https://www.deverse.world

Một cách đơn giản đó là ta truyền tham số kèm với khi mở một level mới bằng hàm OpenLevel phổ biến

Nếu bạn không thấy mục Absolute và Options ở dưới, chỉ việc click vào mũi tên để xổ ra.

Vùng Options cho phép ta truyền vào một hay nhiều tham số, được ngăn cách nhau bởi dấu “?”:

?PreviousLevel=MyLevel1?MyScore=20

Ở ví dụ trên, ta sẽ truyền qua Level mới giá trị PreviousLevel (level trước đó) là MyLevel1, MyScore là 20.

Tiếp đến, để sử dụng những tham số vừa truyền, ta vào class GameMode. Nếu bạn chưa biết GameMode là gì, có thể tham khảo lại bài viết này: https://jakesto.com/index.php/2020/03/01/unreal-engine-4-framework-gamemode/

Chuột phải vào Event Graph, và tìm cụm từ Options String, đó chính là đoạn Options mà bạn truyền vào ở trên. Tiếp đó ta chỉ cần Parse đoạn string đó với key tương ứng:

Như vậy đã xong, với cách này, bạn đã có thể thoải mái đem giá trị từ level này sang level khác mà không cần lo việc tạo quá nhiều biến.

Nói tóm tắt:

• Motion Warping thay đổi Root Motion giữa các frame được định trước từ Montage.
• Motion Warping thay đổi được transform của animation tại runtime bằng logic từ blueprint hay c++ mà không phải sửa animation.

Trong project mẫu Ancient Valley của Epic Games, nó được sử dụng trong đoạn nhảy qua tảng đá:

Có rất nhiều ứng dụng của Motion Warping, ví dụ như khi player thực hiện combat, cần animation đấm/đá/tấn công quay vào hướng đối tượng.

Trong ví dụ sau, mình sẽ ứng dụng vào sự kiện tấn công tầm gần, sử dụng ví dụ của Paragon : Crunch.

Trước tiên, ta hãy bật plugin Motion Warping từ Plugins.

Trước tiên ta có thể thêm 1 số mục tiêu cần tấn công vào. Mình sẽ sử dụng class nhân vật cơ bản của Unreal, bạn có thể sử dụng gì cũng được.

Mục tiêu của mình là làm cho Crunch tấn công theo các mục tiêu đặt sẵn cũng như là quay hướng đánh vào đúng đối tượng.

Trước tiên ta phải update animation để sử dụng Motion Warping.

Mở animation đánh lên, và tick vào Enable Root Motion:

LƯU Ý: Motion Warping chỉ dùng được khi animation có Root Motion nhé, tức là xương root có thay đổi về vị trí trong animation data.

Bởi vì animation paragon không có Root Motion, nên mình phải sửa tay animation xương root cho di chuyển lên trước. Bạn có thể dễ dàng làm việc này bằng các phần mềm 3D hoặc là dùng additive trong UE rồi xuất ra lại file animation.

Sau khi xong, ta mở montage tấn công lên, trong trường hợp này là mình dùng file Ability_Combo_03_Montage đã có sẵn.

Thay đổi vùng warp theo ý bạn muốn, thông thường sẽ là khi bắt đầu tấn công và kết thúc khi đã ra đòn.

Như vậy là Crunch sẽ warp vị trí và góc quay trong đoạn thời gian vạch ở vùng MotionWarping.

Bước cuối cùng là setup thuộc tính, click vào MotionWarping, bên vùng Details, setup như sau:

• Root Motion Modifier: loại warp, phổ biến là Skew Warp
• Warp Target Name: tên sự kiện Warp, bạn có thể set thành gì cũng được. Tên sẽ được sử dụng để cập nhật thông tin cho montage từ logic game.
• Warp Translation: có muốn warp vị trí không, mặc định là có.
• Ignore ZAxis: bỏ qua warp theo trục thẳng (trên/dưới).
• Warp Rotation: có muốn warp góc quay không, mặc định là có.

Như vậy là đã hoàn thành khâu setup cho montage. Ta chuyển qua setup logic cho BP.

Bộ nhân vật Paragon : Crunch đã cung cấp sẵn cho ta blueprint nhân vật CrunchPlayerCharacter. Mở nó lên và thêm Motion Warping component vào vùng Components.

Từ component MotionWarping, kéo thả vào graph và tìm kiếm hàm Add or Update Warp Target from Location and Rotation:

Ở logic trên, mình chỉ đơn giản là lấy blueprint nhân vật mẫu BP_ThirdPersonCharacter của UE trong level, lấy vị trí của nhân vật nối vô Target Location, sau đó tính toán góc cần quay của đối tượng với Crunch. Mình chỉ dùng Target Rotation Z là tại vì mình không muốn Crunch quay lên trời cũng như nghiêng người.

Bước cuối cùng chỉ là play animation montage đã setup ở trên.

LƯU Ý: lí do mình ngắt 2 node Play Anim Montage ở trên là vì animation của chúng không có root motion. Nếu bạn có thì cứ nối bình thường nhé.

Thành quả:

UE cung cấp cho người dùng 3 channel để sử dụng, và mặc định luôn là Channel 0.

Để thay đổi Lightning Channel, tìm kiếm giá trị Lightning Channel trong vùng Details của ánh sáng, bỏ check Channel 0 và đánh dấu vào Channel 1:

Làm tương tự với các vật thể mà bạn muốn ánh sáng được cast lên. Kết quả ta sẽ có như sau:

Như vậy toàn bộ scene đã không còn được nhận ánh sáng từ DirectionalLight, trừ khối hộp bên trái đã chuyển Lightning Channel sang 1.

Cách fornite kiểm soát quy trình công việc với UnrealGameSync

Địa ngục render

Cách tối ưu hóa dành cho thiết kế mô đun

Nghệ thuật tối ưu

Sách cầm tay cho người kinh doanh game

Hiệu năng cần thiết cho Valorant

Phát triển, lập trình

Netcode không hiệu quả ra sao

Server 128-tick của Valorant

Sử dụng ChunkDownloader

Stream assets trong C++

Phân tích module network của Unreal Engine (tiếng Trung)

Xây dựng thế giới ở No Man’s Sky sử dụng toán học

Series làm game MMORPG

Khám phá sự bí ẩn của Soft Object Reference

Object Reference là gì

Plugin hỗ trợ giao tiếp với dedicated server thông quan rcon

Mô phỏng trực quan components

Chức năng tạo liên tục thế giới trong No Man’s Sky

Âm thanh

Tại sao tiếng súng trong Call of Duty : Modern Warfare nghe đã vậy

Làm thế nào để tạo tiếng súng hay cho games

Thiết kế, diễn hoạt hình

Plugin convert mixamo sang mannequin cho blender

Shader và gameplay của Valorant

Làm sao để Unreal trông thật và điện ảnh hơn